Smeermiddelen zijn een essentieel onderdeel van elk stuk bewegende of roterende machines. De toepassingen waarin smeermiddelen worden gebruikt, zijn legio, variërend van speciale industriële verbindingen die worden gebruikt in energiecentrales tot basis doordringende oliën die worden gebruikt voor piepende deurscharnieren.
Smeermiddelen zijn doorgaans gebaseerd op aardoliefracties (ook wel minerale oliën genoemd), vloeibare bijproducten van de raffinage van ruwe olie. Minerale oliën worden al tientallen jaren gebruikt bij de productie van smeermiddelen. Voldoende technische parameters, groot winbaar volume en relatief lage waarde van minerale oliën zijn van oudsher de drijvende krachten.
Het is echter bekend dat minerale oliën schadelijk zijn voor de menselijke gezondheid en het ecosysteem. Deze effecten zijn zeer belangrijk, aangezien ongeveer 50% van alle smeermiddelen die wereldwijd worden gebruikt, onvermijdelijk in het milieu terechtkomt. Dit gebeurt door total loss smering, accidenteel vrijkomen of morsen en resulteert uiteindelijk in miljarden liters giftige olie die zich verspreidt over bossen, velden en waterwegen – en bijna altijd zonder dat iemand het merkt! De groeiende bezorgdheid over milieuschade veroorzaakt door opzettelijk weggegooide of ongewenste smeermiddelen op petroleumbasis is zeer reëel.
“Miljoenen liters minerale olie vervuilen elk jaar het milieu in Europa en één liter minerale olie kan tot een miljoen liter van ons drinkwater vervuilen.”